Πριν ξεκινήσω να πάω διακοπές στο Κατάρ, οι φίλοι μου με είχαν τρομοκρατήσει. Μου έλεγαν ότι έπρεπε να είμαι προσεχτική, να μην ντύνομαι προκλητικά, να προσέχω πώς κοιτάζω έναν άντρα, να μην καπνίζω σε δημόσιους χώρους και άλλα χειρότερα, όπως το πόσο μικρή αξία έχει ο λόγος μιας γυναίκας σε μία μουσουλμανική χώρα και γι’ αυτό αν ένας άντρας μου ζητήσει να καλύψω το κεφάλι μου, πρέπει να το κάνω. Και κάπως έτσι άρχισα να σκέφτομαι «Πού πάω; Λες να ξυπνήσουν όλα τα φεμινιστικά μου και να με πετάξουν σε κάποιο μπουντρούμι για το υπόλοιπο της ζωής μου;» Φτάνοντας εκεί κατάλαβα πόσο αστεία είναι όλα αυτά, στην πιο ταχέως αναπτυσσόμενη χώρα του κόσμου.
Η Ντόχα, η πρωτεύουσα του εμιράτου, είναι μια πόλη που τώρα χτίζεται, αλλά χτίζεται διαρκώς, αφού τα μηχανήματα και οι εργάτες δουλεύουν ως αργά το βράδυ και ο λόγος για αυτό είναι κυρίως η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλου Ποδοσφαίρου το 2022. Η χώρα, που θυμίζει νησί στην μέση του Περσικού κόλπου, ανεξαρτητοποιήθηκε της από τους Άγγλους μόλις το 1971. Στο παρελθόν οι κάτοικοι ήταν βεδουίνοι και ψαράδες, ενώ η οικονομία της χώρας βασιζόταν εξολοκλήρου στην αλιεία και στα μαργαριτάρια.
Το 1930 ανακάλυψαν πετρέλαιο και άρχισε να αναπτύσσεται κάπως η οικονομία, αλλά κανένας δεν ασχολήθηκε αρκετά με το πετρέλαιο αυτού του μικρού κρατιδίου [το 1,5% της παγκόσμιας παραγωγής], όταν ακριβώς δίπλα βρισκόταν η Σαουδική Αραβία (που είναι η δεύτερη χώρα στην παραγωγή πετρελαίου), το Ιράν, το Ιράκ, το Κουβέιτ. Όλα όμως άλλαξαν πριν από 15 χρόνια όταν ανακαλύφθηκαν τα τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου στην χώρα, κάνοντάς την 3η σε παραγωγή φυσικού αερίου στον κόσμο.
Με αυτά και με εκείνα, το Κατάρ έγινε η πλουσιότερη χώρα αυτή τη στιγμή, με το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν εισόδημα στον κόσμο! Το χρήμα ρέει άφθονο και τα πάντα είναι υπερπολυτελή. Πεντάστερα ξενοδοχεία, εντυπωσιακοί ουρανοξύστες, τεχνητά νησιά, μαρίνες, μάρμαρα παντού, πανάκριβα αυτοκίνητα, κουζίνες από όλο τον κόσμο, μουσεία, παλάτια, χλιδή και μεγαλεία.
Αυτό όμως που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν οι άνθρωποι, οι οποίοι ήταν ευτυχισμένοι. Φεύγοντας από την Ελλάδα της λιτότητας και την Ευρώπη της κρίσης, έχεις συνηθίσει να βλέπεις ανθρώπους κατσουφιασμένους που τρέχουν συνεχώς να πάνε στην δουλειά τους, να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους, να προλάβουν τα προβλήματά τους. Εκεί λοιπόν τα πράγματα δεν είναι έτσι, οι άνθρωποι έχουν λύσει το οικονομικό τους και είναι πιο χαρούμενοι. Δεν υπάρχουν φτωχοί και πλούσιοι, υπάρχουν πλούσιοι και πολύ πλούσιοι. Στο Κατάρ κανένας δεν είναι κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ το κράτος παρέχει δωρεάν ρεύμα, θέρμανση και νερό -και γιατί όχι άλλωστε αφού οι ίδιοι τα παράγουν. Επίσης δεν υπάρχουν ιδιωτικές κλινικές, αφού τα δημόσια νοσοκομεία τους είναι πολύ καλύτερα και είναι δωρεάν για όλους, ντόπιους και ξένους.
Επίσης αστείο για όλους εμάς που τα αμάξια μας έχουν μονίμως αναμμένο το λαμπάκι της βενζίνης, είναι ότι εκεί δεν κλείνουν ποτέ την μηχανή των αυτοκινήτων τους, γιατί μπορείς να γεμίσεις ένα αμάξι 3.000 κυβικών με λιγότερο από 10 ευρώ. Αστείο είναι και το γεγονός ότι τα Porche Cayenne τα οδηγούν μόνο γυναίκες, γιατί οι άντρες τα θεωρούν μικρά αυτοκίνητα, εκείνοι προτιμούν μεγάλα αμερικάνικα τζιπ ή πιο γρήγορα σπορ αμάξια όπως Ferrari, Maserati και Rolls-Royce. Αν πάλι δεις κάπως κάπου κάποτε ένα μικρό ή παλιό αμάξι, να είσαι σίγουρος ότι είναι ξένος αυτός που το οδηγεί.
Από την άλλη, στο Κατάρ όλοι ξένοι είναι στην πραγματικότητα, αφού οι ντόπιοι είναι μόλις 200.000 και οι ξένοι 2 εκατομμύρια και συνεχίζουν να αυξάνονται. Οι Καταριανοί δεν δουλεύουν πολύ. Έτσι βάζουν οι άντρες τις λευκές κελεμπίες τους και οι γυναίκες τις μαύρες και τα μαντίλια και περνούν τις ώρες τους ψωνίζοντας και τρώγοντας στα τεράστια εμπορικά κέντρα τους, που κάνουν τα mall της Αμερικής να φαίνονται μικρά και φτηνιάρικα. Τις Παρασκευές, που είναι και αργία, ξεχύνονται όλοι στο παραδοσιακό σουκ (την παλιά υπαίθρια αγορά) όπου καπνίζουν ναργιλέδες, ψωνίζουν στα μαγαζιά, έχοντας τους τύπους με τα καροτσάκια να κουβαλάνε τα ψώνια τους, ενώ από κάπου πιο πέρα ακούγεται ο ιμάμης από κάποιο τζαμί να λέει προσευχή.
Τρομοκράτες στο Κατάρ δεν υπάρχουν, και φυσικά κανένας δεν πειράζει την πιο πλούσια χώρα του κόσμου. Αυτό βέβαια συμβαίνει γιατί στην χώρα παρέχεται «προστασία» από δύο bullies, τους αμερικάνους που προστατεύουν τις πετρελαιοπηγές με στρατιωτικές βάσεις, άλλα και το κράτος που δίνει χρήματα under the table σε τρομοκράτες για να μην τους πειράζουν.
Ο κόσμος είναι ήσυχος, εγκλήματα δεν γίνονται και κανένας δεν πρόκειται να σε πειράξει στον δρόμο. Οι ξένες γυναίκες μπορούν να είναι ντυμένες όπως θέλουν (χωρίς υπερβολές) όταν κυκλοφορούν στους δρόμους, ενώ στα μεγαθήρια που έχουν για ξενοδοχεία, οι δυτικοί κάνουν όλοι ό,τι θέλουν ανενόχλητοι. Και παρά τα παρατράγουδα που άκουσα πριν πάω, και ήπια το υπερχρεωμένο τους αλκοόλ και κάπνισα έξω και ντύθηκα όπως θα ντυνόμουν και στην Ελλάδα, ίσως λίγο πιο ελαφριά γιατί η θερμοκρασία τον Γενάρη εκεί ήταν 25 βαθμοί Κελσίου.
Αν είσαι δυτικός εκεί , όλα είναι υπέροχα. Ο κόσμος είναι φιλόξενος, θέλει να σου μιλήσει, να σε ρωτήσουν πώς σου φαίνεται η χώρα τους. Όλοι μιλάνε αγγλικά και μπορείς να συνεννοηθείς παντού. Αν είσαι άντρας δυτικός, ακόμα καλύτερα (τα φεμινιστικά μου δεν πήγαν τελείως περίπατο). Για τους άλλους ξένους που καταφθάνουν κάθε μέρα για να εργαστούν στην χώρα, όπως Ινδοί, Νιγηριανοί, Σομαλοί και Φιλιππινέζοι, η αντιμετώπιση δεν είναι η ίδια. Δεν τους συμπεριφέρονται άσχημα, άλλα τους θεωρούν κατώτερο προσωπικό. Από την άλλη, είναι κάλο να θυμούνται ότι εξαιτίας όλων αυτών των ξένων χτίζεται η χώρα. Τους δε Έλληνες τους εκτιμάνε ιδιαίτερα λόγω της ιστορίας τους και μπορεί εύκολα να βρεθείς να κάνεις το debate ποιος πολιτισμός είναι παλιότερος, ο ελληνικός ή ο αραβικός, αλλά ποιος νοιάζεται.
Γύρω από το Κατάρ, σε όλη την Μέση Ανατολή, γίνεται πόλεμος, αλλά εκεί είναι μια Καζαμπλάνκα του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν καταλαβαίνεις τίποτα. Το Κατάρ είναι μια όαση ανάμεσα στα προβλήματα της περιοχής, όπου η ζωή κυλάει κανονικά και που εκτός από τα μικροπροβλήματα, πολλοί και διαφορετικοί μεταξύ τους πολιτισμοί συνυπάρχουν αρμονικά. Ο καθένας ζει όπως θέλει, τηρώντας τα δικά του ήθη και έθιμα, φέρνοντας μαζί του την δική του κουλτούρα να προστεθεί σε αυτό το πολυπολιτισμικό ψηφιδωτό. Ε, αυτό δεν είναι κάτι;
Κείμενο – Φωτογραφίες: Εβίτα Μαντζαβίνου