2017-2021. Τέσσερα χρόνια φοιτητής από τη Λάρισα στη Θεσσαλονίκη. Εκατοντάδες ταξίδια με τους συρμούς του προαστιακού και του intercity από Λάρισα προς Θεσσαλονίκη, από Θεσσαλονίκη προς Αθήνα και πάλι πίσω. Άγνοια κινδύνου. Πάντα έλεγα στους δικούς μου να μην ανησυχούν, πως πηγαίνω με το ασφαλέστερο μέσο. Θυμάμαι μια φορά που χάνοντας τον προαστιακό για Θεσσαλονίκη ήρθε αμέσως μετά τρένο intercity. Πόση ανακούφιση ένιωσα που θα ταξιδέψω με το πιο προηγμένο (για τα δεδομένα της Ελλάδας) και ασφαλέστερο τρένο. Πόσο αφελής!
Τέσσερα χρόνια υπήρξα εν δυνάμει θύμα σιδηροδρομικής τραγωδίας ή για να το θέσω καλύτερα κρατικής δολοφονίας. Από τύχη και μόνο δε βρίσκομαι εγώ και πολλοί ακόμη που ταξίδευαν μαζί μου, στη θέση των θυμάτων. Πόσες φορές στο παρελθόν ανέβηκα σε εν δυνάμει «μοιραία» τρένα ή ακόμη και στο ίδιο το τρένο που συγκρούστηκε; Σκεπτόμενος όλα αυτά δεν είναι δυνατό να παραμείνω ψύχραιμος. Πως γίνεται σε αυτή τη χώρα να μην υπάρχει ίχνος πρόληψης και πρόνοιας; Πως είναι δυνατόν να περιμένουμε να θρηνήσουμε θύματα για να φτιάξουμε κάτι; Που πήγαν όλα τα (δις)εκατομμύρια που δόθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου από τη δεκαετία του 80’ μέχρι σήμερα; Πως γίνεται εν έτη 2023 να κρίνονται 350 ψυχές από τις κινήσεις ενός σταθμάρχη, ενώ υπάρχουν χιλιάδες συστήματα και δικλείδες ασφαλείας που μπορούν να αποτρέψουν μια παρόμοια καταστροφή; Ερωτήματα που σίγουρα δε θα απαντηθούν ποτέ, κι αυτό διότι ο πρωθυπουργός της Ελλάδας σε τηλεοπτικό διάγγελμα καταλόγισε την ευθύνη του δυστυχήματος σε «ανθρώπινο λάθος»!
Περί απόδοσης ευθυνών λοιπόν ο λόγος, όλο το βάρος έπεσε στον σταθμάρχη της Λάρισας. Προφανώς, δεν μπορούν να παραγραφούν οι επικίνδυνοι και εγκληματικοί χειρισμοί του το μοιραίο βράδυ όπως προκύπτει από το πλήθος των ηχητικών ντοκουμέντων που έχουν δημοσιοποιηθεί. Ωστόσο, η ευθύνη ποτέ δεν είναι μονάχα ενός προσώπου. Και στην περίπτωση του δυστυχήματος στα Τέμπη η ευθύνη πέφτει -όσο λαϊκιστική και να ακουστεί η φράση- σε όλες τις κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης. Όσοι κυβέρνησαν μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, ανεξαρτήτου ιδεολογίας και πολιτικού προγράμματος, κανείς τους δεν τόλμησε (ή δε θέλησε) να έρθει σε ρήξη με τις πολιτικές πρακτικές του «βαθέος κράτους» που γεννήθηκαν στην Ελλάδα στο τέλος τη δεκαετίας του 70’ και στις αρχές του 80’ και καλά κρατούν. Και οι πρακτικές αυτές που χαρακτηρίζουν το βαθύ κράτος δεν είναι παρά η οικογενειοκρατία, η υπέρμετρη διαφθορά, η εγκληματική αποποίηση ευθυνών, η έλλειψη πρόνοιας και έργων και εν τέλει η παντελώς αδιάφορη για την ασφάλεια των πολιτών.
Τον ίδιο δρόμο ακολούθησε και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη από τη στιγμή της εκλογής της το 2019. Όχι μόνο δεν έγινε προσπάθεια διάρρηξης της σχέσης με το βαθύ κράτος, αλλά αντιθέτως το μόνο που διαφαίνεται είναι η πλήρης σύμπλευση με τις πρακτικές αυτές. Πλέον είμαι πεπεισμένος, κάθε παράταξη που φιλοδοξεί να κατακτήσει την εξουσία στην Ελλάδα και το καταφέρνει, το μοναδικό πράγμα που την ενδιαφέρει είναι να επανεκλεγεί. Με ψεύτικες υποσχέσεις, με καλοστημένες ομιλίες, με φανταχτερά συνέδρια, με μεγαλειώδεις γιορτές. Όταν όμως έρχονται τα δύσκολα η ευθύνη φεύγει από πάνω μας και φυσικά κατευθύνεται ολοταχώς προς τον σταθμάρχη.
Στον απόηχο τώρα του δυστυχήματος στα Τέμπη και συνάμα στη διαχείριση της καταστροφής μιάμιση εβδομάδα αργότερα, το μόνο που έχουμε δει είναι ένα υποκριτικό διάγγελμα του πρωθυπουργού που στόχος του ήταν να αποπροσανατολίσει, δημοσιογράφους σε γνωστά συστημικά κανάλια να εκφράζουν αδιανόητες απόψεις έχοντας το θράσος να μιλούν για «θυσίες που έγιναν για να βελτιωθούμε!» και τον Κυρ. Μητσοτάκη να στέλνει επιστολή στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για να υποδείξει κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαχείριση της υπόθεσης στα Τέμπη. Για ποια ακριβώς διάκριση των εξουσιών μιλάμε όταν δεν λειτουργεί καμία από τις τρεις μορφές εξουσίας στην Ελλάδα; Ούτε η νομοθετική, ούτε η δικαστική, ούτε φυσικά η εκτελεστική.
Το μόνο θετικό των ημερών είναι η κινητοποίηση της νέας γενιάς, αρχικά τις πρώτες ημέρες στις εκκλήσεις για αιμοδοσία αλλά και γενικότερα στις διάφορες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που μαίνονται σε όλη τη χώρα και έχουν μαζικό χαρακτήρα. Ακόμη στη πόλη μου τη Λάρισα, πρώτη φορά σήμερα, στα 23 μου χρόνια είδα τόσο μαζική κινητοποίηση, περισσότερο και από τον Δεκέμβρη του 08’. Οι ελπίδες για τη νέα γενιά, για τη γενιά μου αναπτερώνονται και στο μέλλον διαφαίνονται ριζικές αλλαγές. Ο κόσμος κουράστηκε από το ψέμα και την υποκρισία. Η κρατική δολοφονία στα Τέμπη και τα γεγονότα που την ακολουθούν δεν πρέπει να περάσει στη λήθη. Τα ψέματα τελείωσαν.
Τσιαπάλας Βασίλης, Απόφοιτος τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών & Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη)