Στη Βαρβάκειο αγορά της Αθήνας, υπάρχει ένα ξακουστό μαγέρικο, το δίπορτο. Δεν έχει ταμπέλες, μόνο δύο πολύ μεγάλες πόρτες και τα σκαλιά που σε οδηγούν σ’ ένα υπόγειο. Εξαιρετικό στέκι για πραγματικό φαγητό, μαγαζί που απέκτησε ξανά κίνηση με το trip advisor και την άνθηση του τουρισμού. Πριν και μετά την πανδημία (εμείς ορίσαμε το μετά, όχι η πανδημία) αυτή η μεριά της πόλης ζει μια σημαντική τουριστικοποίηση.
Το λένε gentrification του airbnb, αυτή η version της πόλης που απευθύνεται πρώτα για τους επισκέπτες της και μετά για τους κατοίκους της. Το κέντρο που πλέον ολοένα και περισσότερο δεν κατοικείται από ‘Αθηναίους’, αλλά φιλοξενεί, άρτιους αριθμούς με περιτές προδιαγραφές υποδοχής, όλους όσους θέλουν να δουν την Athens. Η κουκουβάγια έχει δραπετεύσει απ’ την περικεφαλαία εδώ και καιρό.
Έτσι, στην ταράτσα ενός hostel, που βλέπει άλλα hostel, και έχει : 1) μια συγκλονιστική θέα του ομφαλού της πόλης, μιας εντελώς άλλης εποχής, μιας περιοχής που δεν αφορά την Αθήνα των Αθηναίων. 2) την θέα της πόλης με όρους ταξικούς (ή και τοξικούς), τα δυτικά προάστεια της εργατιάς (πάνω απ τον θαμμένο κηφισό ποταμό)· Αιγάλεω, περιστέρι, Νίκαια, Κορυδαλλός, Πετρούπολη. Από εκεί που η Ακρόπολη φαίνεται, αλλά δεν αγγίζεται.
Με τη σκέψη σ’ (μεταμοντέρνο) κράμα, που παράλληλα υπογραμμίζει και ξεπερνά τις διαιρέσεις, ονειρευόμουν να μιλήσουμε για το βιβλίο μου, που αφορά στις διαιρετικές τομές και την εκλογική συμπεριφορά των Ελλήνων (2004-2014). Με τίμησαν στο πάνελ σπουδαίοι άνθρωποι και φίλοι, μιλώντας για ό,τι πραγματεύεται το βιβλίο, για ό,τι λείπει, ό,τι μπορεί να πάει την κουβέντα παρακάτω. Οι διαιρετικές τομές στην Ελλάδα έχουν μελετηθεί ελάχιστα και ίσως ευτυχώς, γιατί τις περισσότερες φορές αντί για εμβάθυνση στην θεωρία με μια επάρκεια ανάλυσης δεδομένων έχει απλώς επιχειρηθεί μια σκιαγραφική από πάνω προς τα κάτω προσπάθεια εννοιολόγησης διπολικών διακυβευμάτων της κάθε εθνικής κάλπης. Καμία σχέση δηλαδή με το πόνημα των Lipset και Rokkan. Στο βιβλίο αυτό (τις σκέψεις μου μπορείτε να τις διαβάσετε στο κείμενο που χρησιμοποίησα στη βιβλιοπαρουσίασή του στη Θεσσαλονίκη) προσπάθησα απλώς να: 1) καλύψω τη θεωρητική συζήτηση, 2) περιγράψω τους ευφάνταστους τρόπος που οι ερευνητές σε κάθε χώρα επινοούν για να ανταμώσουν με το κλειδί της κάλπης, το άγιο δισκοπότηρο των κοινωνικών διαιρέσεων, 3) μιλήσω για τις ελληνικές τομές και διαιρέσεις – τη σημασία της ιδεολογικής διαίρεσης και τον κρυφό ρόλο της θρησκείας σε αυτή και 4) να ανοίξω το θέμα της υπέρμετρης αλλά και επιφανειακής ποσοτικοποίησης, η οποία χωρίς θεωρία δεν δύναται να περιγράψει ή να αναλύσει απολύτως τίποτα.
Στην ταράτσα ενός hostel, με θέα την Ακρόπολη, δίπλα στην Βαρβάκειο. Στην αμείλικτη ροή του χρόνου που κάνει το οικείο να μοιάζει με ξένο. Η μεταβλητή του χρόνου. Μια μικρή σκέψη για το επόμενο βιβλίο.
Ευχαριστώ πολύ όλους όσους ήρθαν.
ΥΓ: φωτογραφία, Βίκυ