Το λένε fentanyl και σκοτώνει

Εικόνες από το ζοφερό μέλλον. Ας μιλήσουμε επιτέλους για τον θάνατο που έρχεται καλπάζοντας και το μοναδικό ανάχωμα απέναντι στον εθισμό και τη χρήση: την αλληλεγγύη και την ανθρωπιά. Όταν η ηρωίνη γέμιζε τις πρώτες ελληνικές πιάτσες στη δεκαετία του 1980, οι ειδικοί έψαχναν να βρουν απαντήσεις από το μεγάλο κύμα της καταιγίδας των οπιούχων στα 1960s-1970s στον δυτικό κόσμο (κυρίως στην Αμερική). Τώρα, έχουμε πάψει να προσπαθούμε να καταλάβουμε τι θα φέρει το μέλλον -για τους συνανθρώπους μας που ζουν ήδη στο πλέγμα των εξαρτήσεων- ίσως επειδή το παρόν είναι ήδη ζοφερό.

Όμως, εδώ και 10 χρόνια συμβαίνει κάτι απίστευτα σοβαρό και συνάμα επικίνδυνο. Στη μετανεωτερική εποχή της νέας χιλιετίας οι ειδικοί ήδη βρίσκουν 3 διακριτά κύματα στην κρίση των οπιούχων (κρίση σημαίνει σημαντική ενίσχυση της χρήσης και κατ’ επέκταση και των θανάτων): 1) το πρώτο κύμα έρχεται από τη μεριά της «κανονικότητας», τη νόμιμη και φορολογήσιμη χρήση, και γι’ αυτό δεν μιλάει κανείς για τις ασύλληπτες (ποινικές) ευθύνες. Οι αμερικανικές φαρμακευτικές επενδύουν στη μαζική συνταγογράφηση οπιούχων για κάθε μορφής πόνου. «Πρεζάκηδες» των φαρμακείων με ναυαρχίδα την Οξυκωδόνη (Oxycontin). Όταν η πολιτική αυτή τελειώνει, ο εθισμός μένει και το χάπι του φαρμακείου, γίνεται ξανά φιξάκι στην πιάτσα. Πελάτες ένθεν εκείθεν. 2) Έτσι, γεμίζουν ξανά οι κλασικές πιάτσες που «έσφυζαν» στα 1970s, σε όλες τις μεγάλες πόλεις: Vancouver, Los Angeles, Philly, Harlem, San Fransisco. Στο κέντρο της αγοράς, η παλιά καλή καφέ σκόνη, η ηρωίνη, που κάπου πάλι έπρεπε να διοχετευτεί μετά την επανακατάληψη του Αφγανιστάν (δεν πήγαν για τους Ταλιμπάν, αλλά για τις παπαρούνες) με τον περίφημο War on Terror. 3) Εδώ, όμως συμβαίνει η επικίνδυνη στροφή. Ένα νέο χάπι οπιούχων που χρησιμοποιείται για οξύ και χρόνιο πόνο στην φαρμακολογία το Fentanyl – εισάγεται αργά και σταθερά στις πιάτσες των χρηστών (φυσικά με άγνοια των χρηστών). Τι γίνεται με το Fentanyl? Οι ειδικοί λένε: α) 100 φορές πιο δυνατό από την μορφίνη και 50 φορές δυνατότερο από την ηρωίνη (ακόμα και το φαρμακευτικό fentanyl σκοτώνει – ο Prince πέθανε από αυτό). β) πολύ φτηνότερο στην παρασκευή του (οι πρώτες παρτίδες ήρθαν από την Κίνα, όμως πλέον παραγγέλνοντας στο διαδίκτυο ορισμένες χημικές ουσίες μπορεί να το «μαγειρέψει» κάθε καρτέλ στον κόσμο). γ) Δυνατό «φτιάξιμο» -με μεγαλύτερο κενό- που κρατάει όμως λιγότερη ώρα (οι χρήστες λένε ότι το έχουν ανάγκη ξανά μετά από τρεις ώρες) και άρα σε κάνει να θες περισσότερες δόσεις. Φυσικά, πολύ πιο εθιστικό και πιο θανατηφόρο -και εδώ υπάρχει η αντίφαση που ακόμα δεν έχει απαντηθεί -ποιος έμπορος εισάγει ένα προϊόν που σκοτώνει τον πελάτη του; Και έτσι φτάνουμε στην κορύφωση του τρίτου κύματος, με τις πιάτσες να αντικαθιστούν την ηρωίνη με το συνθετικό fentanyl, που αργά αλλά σταθερά από το 2014 μέχρι και σήμερα θα αλλάξει όλα όσα ξέραμε σχετικά με την χρήση οπιοειδών.

Τα νούμερα είναι τρο-μα-κτι-κά: Περίπου 107 χιλιάδες νεκροί για το 2021 στις ΗΠΑ

Ήδη, στις ΗΠΑ και τον Καναδά (τις βασικές χώρες με πρόβλημα επέλασης του Fentanyl εδώ και σχεδόν μια δεκαετία) βιώνουν ένα 4ο ακόμα πιο επικίνδυνο κύμα: 4) To benzo dope και ιδίως το tranq – συνθετικές χημικές επεξεργασίες του ήδη συνθετικού Fentanyl που το κάνουν ακόμα πιο δυνατό – τόσο ως προς το φτιάξιμο, όσο και ως προς το θανατηφόρο. Αυτές οι ουσίες απογειώνουν τα ποσοστά των od και δίνουν τις απόκοσμες εικόνες των “zombies” στις πιάτσες των χρηστών, κυρίως στην British Columbia του Καναδά (στο ανατολικό Βανκούβερ) και στην περίφημη Kensington avenue στην Φιλαδέλφεια. Το χειρότερο με αυτές τις μορφές του fentanyl είναι ότι δρουν εξαιρετικά γρήγορα (χρήστες που το αναπνευστικό τους σύστημα «κοιμάται» πριν καν ολοκληρώσουν τη χρήση όταν το καπνίζουν) και έχουν σημαντική ανοχή απέναντι στην Ναξολόνη (Narcan) την ουσία που χρησιμοποιείται από ακτιβιστές, υγειονομικούς (ακόμα και τους ίδιους του χρήστες) ως αντίδοτο στο fentanyl και ως μοναδική οδός αναστροφής του overdose, του θανάτου που έρχεται καλπάζοντας. Οι χρήστες το έχουν αποδεχθεί: «το βασικό είναι να μην πίνεις ποτέ μόνος. Σ’ ένα λεπτό τα χείλη σου γίνονται μπλε, μετά μωβ, μετά μαυρίζει όλο το πρόσωπο. Αν φτάσεις εκεί, δεν ξαναγυρνάς».

Μια μορφή θανάτου που ξέφυγε από τις φαρμακευτικές (τι περίεργο) και την ευκολία του παραγγέλνω μια ουσία και την «μαγειρεύω», την παρασκευάζω σ’ ένα αυτοσχέδιο εργαστήριο. Σ’ ένα από τα κάτωθι ντοκιμαντέρ λέει ένας διακινητής: «παραγγέλνεις από το διαδίκτυο την πρώτη ύλη με 400 δολλάρια, την παρασκευάζεις σε δόσεις των δέκα δολλαρίων και μέσα σε μια εβδομάδα βγάζεις 100 χιλιάδες. Simple as that». Να σημειώσουμε εδώ ότι όταν η διακυβέρνηση Trump θέλησε να στοχοποιήσει την Κίνα για την επέλαση του Fentanyl και το μόνο που κατάφερε είναι την επέλαση των benzo και tranq, από εργαστήρια στο Μεξικό. Λύση υπάρχει; Οι χώρες προσπαθούν με κάθε τρόπο να απαντήσουν σε αυτό που συμβαίνει και αφορά κυριολεκτικά τους πάντες: 1) ενημέρωση και έλεγχος της κάθε δόσης (το fentanyl πλέον βρίσκεται παντού – ακόμα και σε μαριχουάνα), 2) προσπάθειες επιστροφής της ηρωίνης στις πιάτσες ή ακόμα και πρωτοποριακά προγράμματα κρατικής χορήγησης ηρωίνης σε χρήστες (Καναδάς – 27 χιλ το χρόνο ετήσιο κόστος για κάθε άτομο). 3) Αναπροσαρμογή της απεξάρτησης απέναντι σε νέες πιο εθιστικές ουσίες και το φαινόμενο της πολλαπλής χρήσης (πολυτοξικομανία). Εμείς σαν χώρα τι ακριβώς κάνουμε όταν ήδη στις ελληνικές πιάτσες βρίσκεται ένα χαμηλό ποσοστό ανίχνευσης του Fentanyl; Κάνουμε επαρκείς ελέγχους για να βρούμε τι ποσοστό της κοινότητας έρχεται σε επαφή με αυτό το πολύ χειρότερο (απ’ όλες τις απόψεις) συνθετικό ναρκωτικό; Ενημερώνουμε τους χρήστες; Τις οικογένειές τους; Ή θα ψάχνουμε για σεντόνια κατόπιν εορτής, για να σκεπάσουμε συνανθρώπους μας που έτσι κι αλλιώς κάνουμε πως δεν υπάρχουν, έχοντας βουτήξει στη δική μας «παραμύθα» της ατομικής ευθύνης. «Αφού ξέρουνε που πάνε και μπλέκουνε, καλά να πάθουν».

Δείτε σας παρακαλώ πολύ τα ντοκιμαντέρ